Uprawa ziół w ogrodzie
Uprawa ziół w ogrodzie nie jest trudna. Prace zaczynamy od wybrania miejsca i zaprojektowania grządek.
Nasiona ziół dostępne są w naszym sklepie. Zapraszamy do odwiedzin.
Następnie przystępujemy do wysiewu i sadzenia ziół. Jeśli korzystamy z gotowych sadzonek, robimy w ziemi niewielkie dołki, tak by zmieścił się w nich system korzeniowy. Z ziół wieloletnich najlepiej sadzić z początku te, które dobrze znamy, inne zaś dosadzać lub dosiewać później.
Co należy wiedzieć przed rozpoczęciem uprawy ziół w ogrodzie?
Zioła rozmnażają się z nasion sianych wprost do gruntu, z rozsady oraz wegetatywnie – z sadzonek zielnych lub półzdrewniałych, rozłogowych, kłączowych i również przez podział roślin matecznych. Nasiona większości gatunków są bardzo drobne, najmniejsze opakowanie (0,1–0,2 g) wystarcza na obsianie lub obsadzenie 1 m2. Taka ilość zwykle zaspokaja potrzeby 3–4-osobowej rodziny.
Dobór gatunków ziół
O wyborze ziół decydują nasze potrzeby i preferencje, a dzięki stopniowemu doświadczeniu stwierdzimy, czy będą dobrze rosły w wybranych miejscach. Zioła można uprawiać: na odpowiednio skomponowanych rabatach, na skalniaku, kamiennym murku, w warzywniku (np. współrzędnie z niektórymi gatunkami warzyw), w półdzikich fragmentach ogrodu (np. estragon, różne gatunki mięty, arcydzięgiel), na tarasie w pojemnikach, a nawet w skrzyneczkach, doniczkach na schodach przy wejściu do domu. Nic nie stoi na przeszkodzie, żeby zioła uprawiać w kilku miejscach – po trochu.
Uprawa ziół w ogrodzie – dobre rady
W ogródku ziołowym warto mieć sporo różnych ziół, dlatego najlepiej posadzić tylko po jednej roślinie z każdego gatunku charakteryzującego się intensywnym wzrostem i dużymi rozmiarami (lubczyk, lebiodka, estragon, mięta, arcydzięgiel).
Dla ziół niskich, niedużych, które są najczęściej używane, lepiej przeznaczyć nieco więcej miejsca (majeranek, bazylia, cząber, koper zielony, pietruszka, rokietta siewna, tymianek szałwia, rzeżucha szczypiorek).
Uprawa ziół w ogrodzie – jakie stanowisko wybrać?
- Większość ziół nie ma zbyt dużych wymagań co do gleby. Dobrze rosną zarówno na glebach piaszczystych, jak i zwięzłych, ale muszą być one przepuszczalne. Gleby gliniaste trzeba rozluźnić, mieszając je podczas uprawy z piaskiem lub żwirem. Innym sposobem jest uprawa na podwyższonych grządkach lub w skrzyniach uprawowych, które są również grządką podwyższoną, ale umocnioną, obudowaną
- Zioła w większości potrzebują stanowiska słonecznego, jedynie delikatna trybula lepiej rośnie w lekkim cieniu. Stanowiska półcieniste dobrze znosi mięta. Przy wyborze miejsca musimy też uwzględnić wysokość roślin i dynamikę ich wzrostu. Estragon i mięta to gatunki bardzo ekspansywne, ich rozłogi zaczynają się szybko rozrastać i roślina z roku na rok zajmuje coraz większą powierzchnię. Łatwiej będzie nam kontrolować ich wzrost na oddzielnym stanowisku i gdy nie będziemy ich łączyć z innymi gatunkami
Terminy siewu, sadzenia i zbioru wybranych gatunków ziół
Uprawa ziół w ogrodzie – pielęgnacja ziół
1. Przerzedzanie
Zioła jednoroczne uprawiane z siewu należy przerwać, kiedy siewki mają kilka centymetrów wysokości, zostawiając je co 12–15 cm (lub 20 cm). Ekspansywne zioła wieloletnie też przerzedzamy, ograniczając ich rozrastanie się (wycina się zbędne kępy roślin z korzeniami. Przy przerywce roślin od razu wyrywamy chwasty oraz wzruszamy międzyrzędzia albo glebę wokół ziół w pojemnikach bądź w skrzyniach.
2. Nawożenie
Najlepszym nawozem dla roślin zielarskich i przyprawowych jest kompost, który zapewnia powolny i stały dopływ składników pokarmowych. Kompostem wzbogacamy glebę przed posadzeniem roślin, także i później po posadzeniu możemy je zasilać tym nawozem.
3. Podlewanie
Większość ziół wymaga mniej intensywnego podlewania w porównaniu z warzywami. Dostarczanie wody powinno być z umiarem i wyczuciem. W dni słoneczne i upalne miejsca uprawy mogą szybko wysychać. Szczególnie na utratę wody narażone są rośliny w pojemnikach, mogą wymagać nawet podlewania 2 razy dziennie. Wodę dawkuje się tak, aby nie zalać środowiska korzeniowego, ale z drugiej strony – nie można dopuszczać do przesuszenia podłoża. Często podlewanie ziół w pojemnikach łączy się z zasilaniem roztworami nawozów wieloskładnikowych (na bazie biohumusu).
Zbyt dużej ilości opadów i wysokiej wilgotności powietrza nie lubi szczególnie bazylia, majeranek, melisa, lebiodka. Szybko pojawiają się wówczas choroby grzybowe (i np. szara pleśń). Jeśli zioła rosną bezpośrednio w gruncie, to w razie długotrwałych, obfitych opadów można nad nimi ustawić daszek z folii.
4. Cięcie
Wiele ziół wymaga cięcia, np. po posadzeniu – młoda bazylia, majeranek, lawenda, tymianek wymagają przycięcia wierzchołków pędów, wówczas z kątów liści na przyciętym pędzie wyrosną liczne pędy boczne i uzyskujemy więcej masy zielonej. U ziół wieloletnich stosuje się kilkakrotne cięcie, aby ukształtować ich formę (rozmaryn, melisa) np. w kulę, stożek, elipsę.
5. Ochrona roślin
Często obserwujmy rośliny pod kątem chorób i szkodników. Młode liście bazylii są często uszkadzane przez ślimaki i rolnice, żerujące w nocy. Na niektórych ziołach latem może pojawiać się biały nalot (mączniak prawdziwy), wtedy chore pędy ścinamy, a odrastające powinny być już zdrowe.
Przewodnik po przyprawach
Mając zioła w ogrodzie przy domu, a więc blisko pod ręką, to gwarancja, że po zerwaniu od razu te cenne rośliny trafią do potraw. I o to chodzi, gdyż świeże zioła zachowują najwięcej aromatu i wartości odżywczych.
Inni czytali / oglądali również:
Czy warto kupować zioła latem?
Sadzonki ziół – własna rozsada czy lepiej kupić?
Co zrobić z ziół? Zioła w kuchni, domowej apteczce i kosmetykach
Jak zapachy wpływają na człowieka?
Źródło: miesięcznik „Mój Ogródek”
Fot. Schutterstock.com