Jak zaplanować warzywnik? Uprawa współrzędna
Jak zaplanować warzywnik? W ostatnich latach coraz częściej wracamy do systemu upraw naturalnych. Czym jest uprawa współrzędna?
Sprawdź e-booki i nagrania webinarów dostępne w naszym sklepie:
- Warzywnik intensywnie
- Webinar – Ogórek i spółka
- Bioróżnorodność
- Kalendarz biodynamiczny 2022 r. + Bioróżnorodność – wydanie elektroniczne
Szczególną uwagę zwraca się na dobór roślin, co ma znaczenie w walce ze szkodnikami i chorobami.
Przy intensywnym wykorzystaniu warzywnika ważną rolę odgrywa odpowiednio dobrane sąsiedztwo w uprawie, wykorzystywane w metodzie biologicznej i naturalnej ochrony roślin. Jedną z metod jest uprawa współrzędna różnych gatunków, co pozwala na stworzenie niemal naturalnego środowiska, w którym zostaje zachowana bioróżnorodność.
Jak zaplanować warzywnik? Uprawa współrzędna – zasady
Jak dobieramy rośliny do warzywnika:
- aby była najmniejsza konkurencja, a jak najwięcej korzyści;
- wzajemne uzupełnianie się nad i pod ziemią (podobne pod względem wymagań pokarmowych);
- wzajemna ochrona przed szkodnikami, chorobami;
- korzystny wpływ na smak jednych i drugich.
-
- Cebula i marchew to zgrany duet. Cebula odstrasza połyśnicę marchwiankę, a ta druga śmietkę cebulankę
-
- Seler chroni kapustne przed atakiem pchełki ziemnej i bielinków
Uprawa współrzędna – zalety
- gleba jest cały czas okryta roślinami w różnych fazach rozwoju;
- obecność roślin ogranicza erozję (gleba nie wysycha i nie traci struktury);
- zahamowany rozwój chwastów;
- dobre wykorzystanie powierzchni, przedłużenie zbiorów;
- zwiększenie równowagi ekologicznej, zwłaszcza w glebie;
- przeciwdziałanie zmęczeniu gleby.
Uprawa współrzędna ma też walory estetyczne. Odpowiednio dobrane gatunki warzyw, kwiatów lub ziół stanowią cenne uzupełnienie klasycznego warzywnika. Ich barwne kwiaty przyciągają wiele owadów pożytecznych, zapylających oraz naturalnych wrogów szkodników roślin warzywnych. Różne formy i kolory roślin stanowią doskonałe urozmaicenie ogrodu.
-
- Uprawa współrzędna jest wskazana także ze względów praktycznych – przykładem jest uprawa kalarepy lub kapusty wczesnej z sałatą
-
- Wysoka kukurydza stanowi barierę chroniąca uprawy przed wiatrem
-
- Koper poprawia smak cebuli i ogórków
Dobrzy i źli sąsiedzi
Odpowiedzią na pytanie „jak zaplanować warzywnik?” może być odkrywana na nowo uprawa współrzędna. Gdy w tym samym czasie na tej samej powierzchni uprawia się dwa lub więcej gatunków roślin, mamy do czynienia z uprawą współrzędną, która ma bardzo długą tradycję. Duże utrudnienie powoduje zjawisko allelopatii, mające istotny wpływ na wzrost i rozwój roślin. Rośliny wydzielają do gleby produkty przemiany materii, które mogą hamować rozwój roślin następczych. Odnosi się to również do różnych substancji uwalnianych do gleby wskutek gnicia w niej pozostawionych korzeni.
Jak zaplanować warzywnik – przykłady korzystnego i niekorzystnego sąsiedztwa warzyw
| Gatunek | Sąsiedztwo korzystne | Sąsiedztwo niekorzystne |
| pomidor | pietruszka, seler, cebula, fasola, sałata, por, szpinak, czosnek, bazylia, koper, mięta, nasturcja, aksamitka | rzodkiewka, kalarepa, kapusta, ogórek, bób, papryka, koper włoski, ziemniaki |
| marchew | sałata, cebula, por, groch, fasola, czosnek, pomidor, rzodkiewka, majeranek, mięta, szałwia, nagietek, truskawka, koper | kapustne, burak, ziemniak, seler |
| pietruszka | pomidor, rzodkiewka, szałwia | sałata, burak, kapustne |
| ogórek | sałata, seler, kalarepa, fasola, burak, koper, groch, szpinak, pietruszka, czosnek, bazylia, estragon, kminek, kolendra, słonecznik, nasturcja | rzodkiewka, rzodkiew, pomidory, ziemniaki |
| fasola | marchew, seler, por, kalafior | kminek, cebula, czosnek |
| rzodkiewka | groch, sałata | pomidory, kapustne |
| cebula | por, sałata, buraki marchew, kapustne | fasola, groch |
| sałata | marchew, koper, rzodkiewka, kalarepa | pietruszka |
| ziemniak | kapusta, szpinak, bób, fasola, kukurydza, czosnek, chrzan | marchew, ogórek, dynia, pomidory |
Inni czytali również:
Uprawa pod osłonami – problemy z glebą
Rośliny odstraszające szkodniki
Przedzimowe porządki w warzywniku
Jak zadbać o oczko wodne jesienią
Źródło: miesięcznik „Mój Ogródek”
Fot. Shutterstock.com
