Alergia – objawy, co uczula?
Alergia to słowo, które coraz częściej pojawia się w naszych rozmowach. Jakie są objawy alergii? Co może być alergenem?
Niektórzy nazywają ją „dżumą XXI wieku”. W Europie co czwarty dorosły i co trzecie dziecko cierpi z jej powodu.
Nazwa pochodzi z języka greckiego – allos – odmienny, ergos – reakcja. I tak jest w rzeczywistości. Oznacza ono nieprawidłową, patologiczną reakcję na docierający do organizmu bodziec, który w normalnych warunkach nie jest szkodliwy.
Sprawdź e-booki dostępne w naszym sklepie. Polecamy m.in.:
Alergia – objawy
Nasz organizm, który broni nas przed różnymi zewnętrznymi czynnikami chorobotwórczymi występującymi w środowisku, jak np. bakterie, wirusy reaguje czasem zbyt gwałtownie i nadmiernie na nieszkodliwe czynniki środowiska zwane alergenami. Z tego powodu alergię nazywamy też nadwrażliwością. Dochodzi wówczas do powstania różnych objawów chorobowych – rozwija się choroba alergiczna, która może dotyczyć skóry, oczu, układu oddechowego, układu pokarmowego.
TO WAŻNE! Nasilenie objawów alergii i czas ich występowania mogą być różne. Jeśli występują bardzo szybko po kontakcie z alergenem, są gwałtowne – mogą prowadzić do wstrząsu anafilaktycznego, prowadzącego do bezpośredniego zagrożenia życia. Osoby nią zagrożone powinny być zabezpieczone przez lekarza w odpowiednie leki i instrukcję, co robić w takim wypadku.
Alergia – objawy. Co może być alergenem?
Alergeny mogą być obecne stale w naszym otoczeniu lub tylko okresowo – nazywamy je wtedy sezonowymi. Dotyczy to alergenów roślinnych, które zależnie od pory roku będą się kolejno pojawiać w powietrzu od wczesnej wiosny do późnej jesieni – pyłki drzew, potem traw, zbóż, pleśnie i chwasty.
Biorąc pod uwagę drogę dostania się alergenu do naszego organizmu rozróżnia się:
- alergeny wziewne (czyli zewnątrzpochodne) – obecne są w powietrzu i dostają się z nim do dróg oddechowych lub działają bezpośrednio na skórę. Mogą to być pyłki roślin, takich jak trawy, drzewa, chwasty, roztocza, zarodniki grzybów pleśniowych, naskórek i ślina zwierząt;
- pokarmowe – najczęstsze to białka mleka, jaja, orzechy, ryby, owoce i warzywa, ale pamiętajmy –nie ma produktu pokarmowego, o którym możemy powiedzieć, że nigdy nie uczula, są tylko te, które częściej lub rzadziej są uczulające,
- kontaktowe – metale takie jak np. nikiel, substancje zapachowe, konserwanty, barwniki, tworzywa sztuczne,
- infekcyjne – jad owadów błonkoskrzydłych, leki (np. antybiotyki).
Alergia – kto jest nią zagrożony?
- Osoby, które mają genetycznie uwarunkowaną skłonność do takich reakcji, czyli objawy alergiczne pojawiały się już u ich bliskich. Mówimy wtedy o atopii, czyli alergii wrodzonej.
- Długotrwałe i intensywne narażenie na dany alergen może u osób predysponowanych wywołać wystąpienie objawów nadwrażliwości. Przykładem może być tzw. alergia zawodowa. Zawody, których to dotyczy częściej to piekarz, rolnik, pracownicy przemysłu chemicznego, pracownicy ochrony zdrowia. Do uczulenia może dochodzić w wyniku ekspozycji na alergen drogą pokarmową, oddechową lub przez skórę.
Kontaktowe zapalenie skóry – to schorzenie stanowi coraz częstszy problem – szczególnie w krajach rozwiniętych. Ma to związek z wieloma substancjami chemicznymi obecnymi w naszym otoczeniu – w pokarmach, kosmetykach, odzieży lub środkach piorących i czyszczących. Na skórze pojawiają się wówczas bąble jak po oparzeniu pokrzywą, drobne wysypki, pęknięcia, zaczerwienienia i złuszczanie skóry, nasilony mniej lub bardziej świąd. Nie zapominajmy jednak, że nie każda zmiana na skórze to alergia. Istnieją też inne choroby – warto poradzić się lekarza.
Ciekawostka
Zdarza się, że osoba uczulona na pyłek brzozy zauważy, że nie może jeść jabłek – drapie go wówczas gardło, pojawia się kaszel, zdarzyło się nawet opuchnięcie wargi. Za te objawy odpowiada alergia krzyżowa. To tylko jeden przykład takiej alergii. Jest ich wiele, dotyczą różnych pyłków i pokarmów. Dzieje się tak z powodu takich samych bardzo drobnych cząsteczek obecnych w tych alergenach.
WARTO WIEDZIEĆ!
- Epidemia alergii związana jest przede wszystkim ze zmianą naszego stylu życia. Uciekamy ze wsi do miast. Pyłek, który na wsi pada na ziemię, rzekę czy staw – znika. W mieście musi spaść deszcz, który zmyje pyłki do kanalizacji. Dlatego tak ważna jest w projektowaniu miejskim tzw. błękitno-zielona infrastruktura, czyli zieleń i woda. Eliminacja pyłków będzie szybsza, a rozwój alergii wolniejszy.
- W Polsce zapada na alergię ok. 15 mln ludzi. Pięć razy częściej występuje ona w miastach niż na wsi. Według niektórych autorów prawie 70% dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym w dużych miastach ma objawy alergii.
Alergia – objawy – co zrobić jeśli zauważymy coś podejrzanego w reakcjach organizmu?
- Najlepiej w pierwszej kolejności naszego lekarza rodzinnego. Na podstawie szczegółowego wywiadu chorobowego i badania lekarskiego potwierdzi on lub wykluczy nasze podejrzenia.
- Jeśli rozpoznanie alergii będzie tym prawdopodobnym rozpoznaniem dostaniemy skierowanie do alergologa. Tam lekarz wykona nam testy skórne punktowe, może zalecić oznaczenie przeciwciał klasy IgE – całkowitych i swoistych, testów płatkowych czy prób prowokacyjnych.
Niestety nie ma jednego badania, które u każdego bez względu na jego wiek, dałoby nam jednoznaczną odpowiedź. Rozpoznanie alergii opiera się więc często na występowaniu charakterystycznych objawów, ich powtarzalności w określonym czasie i miejscu lub po kontakcie z określonymi alergenami oraz pozytywnej reakcji na stosowane w alergii leki.
Inni czytali również:
Uczulenie na słońce (fotouczulenie) – jak sobie z nimi radzić?
Letnie uczulenia – jak je powstrzymać?
Barszcz Sosnowskiego – niebezpieczna roślina
Własnoręczne zabawki dla dzieci
Dzik, jeleń, wilk – co zrobić, gdy spotkamy dzikie zwierzęta w lesie? (wideo)
Urban farm – uprawa warzyw i owoców w centrach miast
Źródło: miesięcznik „Mój Ogródek”
FOT.: SHUTTERSTOCK.COM