Oczko wodne w ogrodzie – budowa
Nawet najmniejszy ogród staje się oazą wypoczynku, jeśli zawiera element wodny. Oczko wodne jest jednym z najbardziej uniwersalnych form tego typu.
Wzbogaca ogród o element centralny kompozycji, skupia wzrok obserwatora, powiększa optycznie mały ogród dzięki lustrzanemu efektowi tafli wodnej. Oczko wodne to jednak nie tylko źródło estetycznych zachwytów i miejsce wypoczynku dla ludzi, ale także pełna życia enklawa dla wszelkich organizmów żywych i ostoja bioróżnorodności. Może być także formą retencjonowania wód opadowych oraz tworzyć przyjazny mikroklimat w upalne dni.
Budowa oczka wodnego
Dla małych ogrodów warte polecenia będą przede wszystkim oczka wodne z elementów prefabrykowanych. Są one łatwo dostępne, trwałe (szczelne) i proste w montażu i konserwacji. Często mają także gotowe półki na nasadzenia roślin wodnych i można uzupełnić je o różne akcesoria (np. kaskady, bądź dysze), co znacznie ułatwia wykończenie oczka. Prefabrykaty do oczek wodnych wykonywane są najczęściej z tworzyw sztucznych – polietylenu lub z żywic poliestrowych wzmacnianych włóknem szklanym. W przypadku oczek z PP należy zwrócić uwagę na grubość ścianek – nie mogą być one zbyt cienkie (poniżej 3 mm), ponieważ będą podatne na wygięcia i pęknięcia.
Zamiast typowych elementów prefabrykowanych można zastosować także produkty „z recyklingu”, czyli różnego rodzaju pojemniki, wazy ceramiczne bądź betonowe, wiaderka lub donice. Warto sprawdzić ich szczelność, a jeśli nie jest ona wystarczająca, dodatkowo możemy wyłożyć je folią do zbiorników wodnych.
Folia do oczka wodnego
Można także samodzielnie wykonać oczko wodne wykładając jego dno folią (dla mniejszych oczek wodnych można stosować folię np. z polichlorku winylu PCW grub. 0,5–1,5 mm, polietylenu PE grub. 0,5–1 mm, które dostępne są w wielu kolorach i z nadrukami imitującymi żwir lub kamienie).
Akcesoria do oczka wodnego
Aby oczko funkcjonowało prawidłowo, konieczna jest instalacja urządzeń, które pozwolą na dostarczenie wody, oczyszczenie jej oraz wymuszenie ruchu. Zapobiega to też nadmiernemu rozwojowi glonów i komarów.
Najważniejsza jest pompa – dostarcza ona wodę do zbiornika i odpowiada za jej wymianę w trakcie eksploatacji. Wydajność pompy powinna być dostosowana do pojemności zbiornika i typu zastosowanego filtra, a także innych akcesoriów takich jak np. kaskady/fontanny (odpowiednia do danej wysokości podnoszenia). Parametry przydatne w zestawieniu tych sprzętów opisane są na opakowaniach produktów. Przydatnym elementem jest też czujnik powodujący unieruchomienie systemu, gdy w oczku wodnym zabraknie wody. Stosować można pompy zanurzeniowe (podwodne, leżące na dnie) lub powierzchniowe. Koszt od ok. 100 zł.
Bardzo istotnym elementem jest filtr usuwający zanieczyszczenia – warto dobrać go zwracając uwagę na to, jaką wodę pobieramy z sieci (poziom użelazienia) i jakie możliwe są zanieczyszczenia, które mogą trafić do obiegu (cena od ok. 150 zł). Jeśli do zbiornika mogą trafiać większe zanieczyszczenia mechaniczne (np. liście z drzew), filtry można uzupełnić skimmerem, który je zbiera i gromadzi w komorze (cena od ok. 100 zł).
Całość instalacji musi posiadać dostęp do energii elektrycznej. Pompa może być zasilana prądem o napięciu 230 V, bywają też dostosowane do 12 lub 24 V (bezpieczniejsze, ale wymagają transformatora). Gniazdo podłączenia pompy, a także ewentualne oświetlenie muszą posiadać wysoką klasę szczelności (IP68), tak aby woda nie dostawała się do ich wnętrza. Kable prowadzące energię do systemu pomp powinny posiadać odpowiednie osłony, by nie zostały uszkodzone podczas prac ogrodniczych (koszenia, wertykulacji itp.).
Brzegi oczka
Prawidłowy rozwój roślinności na brzegach oczka wodnego zapewni min. 15 cm podłoża dla roślin bagiennych wysypane na wyciągniętą poza obrys zbiornika folię. Tuż na samej krawędzi należy zaoporować substrat/podłoże za pomocą elementów drewnianych, maty kokosowej lub kamieniami. W przypadku większych spadków warto zastosować maty kokosowe z kieszeniami na rośliny mocowane szpilkami. Najlepiej użyć roślin, które mają mocny system korzeniowy i szybko pokryją brzeg.
Roślinność strefy brzegowej powinna nie tylko efektywnie ukrywać folię bądź prefabrykat, ale także być dobrana do stylistyki ogrodu i warunków siedliskowych w nim panujących. Warto pamiętać także, iż duża część roślin błotnych ma tendencję do ekspansywnego wzrostu, co w małych ogrodach może stanowić problem. W takiej sytuacji należy używać odmian o słabszym wzroście. Każdy wybrany gatunek należy sadzić w zależności od preferowanej ilości wilgoci – bezpośrednio w wodzie: rośliny wodne (w małych zbiornikach będą to wyłącznie gatunki do płytkiej wody), na brzegu okresowo będącym w wodzie: rośliny błotne i w dalszej odległości od zbiornika: rośliny wilgociolubne.
Inni czytali również:
Jak zadbać o oczko wodne jesienią
Byliny do wilgotnych i słonecznych miejsc w ogrodzie
Czy na działce w ROD można mieć zbiornik na deszczówkę?
Sprawdź, co w bieżącym wydaniu miesięcznika „działkowiec”
Źródło: miesięcznik „Mój Ogródek”
Fot. Shutterstock.com