Kiedy i jak założyć żywopłot?
Żywopłot jest ważnym elementem architektury ogrodu. Trwale kształtuje przestrzeń, podkreśla urodę kompozycji, a jednocześnie poprawia mikroklimat oraz chroni przed wiatrem, kurzem i hałasem otoczenia. Planowanie nowego żywopłotu należy rozpocząć od wyboru miejsca i określenia funkcji, jaką ma pełnić. Poniżej przedstawiamy 10 prostych kroków, które należy wykonać, by założyć żywopłot zgodny z własnymi oczekiwaniami. Kiedy założyć żywopłot? Jesień to doskonały czas.
-
Jak założyć żywopłot? – Miejsce i funkcja
W małym ogrodzie żywopłot pełni zwykle funkcję obwódki, obramowania ścieżek lub ogrodzenia wyznaczającego granice zewnętrzne, rozdzielającego różne części ogródka lub stanowiące tło dla innych roślin. Warto pamiętać, że dopuszczalna wysokość żywopłotów na granicach działek w ROD wynosi 1 m (2 m gdy jest to jednocześnie granica ogrodu). Średnie i wysokie żywopłoty (również w większych ogrodach) mogą też stanowić osłony, np. kompostownika, kącika wypoczynkowego, zabezpieczać przed wiatrem, nasłonecznieniem, hałasem itp. Szerokość pasa zajmowanego przez żywopłot zależy od jego wysokości i ilości rzędów (zwykle 1–3 rzędy). Ze względu na ograniczoną przestrzeń, sadzi się zwykle żywopłoty jednorzędowe.
-
Rodzaj i sposób prowadzenia
Zależnie od sposobu prowadzenia, żywopłoty dzieli się na formowane i nieformowane. Formowane zajmują mniej miejsca, są gęste, ale wymagają strzyżenia. W większych ogrodach doskonale prezentują się żywopłoty swobodnie rosnące, składające się z atrakcyjnie kwitnących i owocujących krzewów. Żywopłoty te szybciej osiągają zakładaną wysokość i są łatwiejsze w pielęgnacji.
-
Wybór roślin
Żywopłoty tworzone są zarówno z roślin zimozielonych, jak i zrzucających liście na zimę. Polecane są rośliny łatwo krzewiące się, dobrze znoszące cięcie i dostosowane do naszych warunków klimatycznych.
- Na niskie obwódki nadają się karłowe odmiany roślin o drobnych, efektownych liściach, np.: bukszpan wieczniezielony ’Suffruticosa’, berberys Thunberga ’Atropurpurea Nana’, a także efektownie kwitnące: lawenda wąskolistna ’Dwarf Blue’, pięciornik krzewiasty ’Goldfinger’ lub tawuła japońska ’Nana’.
- Na żywopłoty średniej wielkości (1–2 m) można wybrać rośliny iglaste, o naturalnej formie kolumnowej lub stożkowej, łatwe w pielęgnacji, np.: cis pospolity ’Fastigiata’, cis pośredni ’Hillii’, ’Viridis’ i ’Wojtek’, żywotnik ’Smaragd’ i ’Holmstrup’ czy bardzo szybko rosnący ’Brabant’. Spośród roślin liściastych stosowane są: berberys Thunberga, dereń jadalny, grab pospolity ’Fastigiata’, irga błyszcząca, ligustr pospolity, tawuła van Houtte’a, porzeczka alpejska i in. Efektownie prezentują się też zimozielone żywopłoty z bukszpanu pospolitego, laurowiśni wschodniej, mahonii pospolitej lub ostrokrzewu kolczastego.
- Na żywopłoty nieformowane stosuje się rośliny o ciekawym pokroju naturalnym, a jednocześnie zdobiące ogród kwiatami (tawuły, lilaki, pięciorniki), a także owocami (berberys, dereń jadalny, kalina, rokitnik).
- Na wysokie, zielone ściany nadają się silnie rosnące odmiany żywotnika zachodniego: ’Aurescens’, ’Columna’ i ’Spiralis’, żywotnika olbrzymiego ’Kórnik’ i ’Zebrina’ oraz cyprysika Lawsona ’Alumi’ i ’Columnaris’. Spośród drzew liściastych można wybrać grab pospolity, buk pospolity, klon polny oraz głogi.
-
Jak założyć żywopłot – przygotowanie podłoża
Przed posadzeniem roślin należy przekopać glebę w pasie szerokości około 1–1,5 m i usunąć wszystkie chwasty trwałe i inne zanieczyszczenia. Gleby żyzne, ogrodowe nie wymagają specjalnego przygotowania, gleby lekkie, ubogie należy wzbogacić kompostem, a gleby ciężkie, mało przepuszczalne – rozluźnia się kompostem, gruboziarnistym piaskiem i żwirem lub korą.
-
Pora sadzenia
Jesień to najlepsza pora na zakładanie żywopłotu. Rośliny żywopłotowe oferowane z tzw. gołym korzeniem można sadzić wyłącznie w okresie spoczynku, tj. późną jesienią i wczesną wiosną. Krzewy liściaste sprzedawane z bryłą korzeniową mogą być sadzone także późną wiosną, ale najlepiej sadzić je w okresie spoczynku. Rośliny zimozielone produkowane w pojemnikach mogą być sadzone przez cały okres wegetacyjny, ale najlepsza pora to koniec lata i początek jesieni.
-
Jak założyć żywopłot – technika sadzenia
Gęstość sadzenia zależy od wielkości i pokroju roślin, wysokości i szerokości planowanego żywopłotu, a także warunków glebowych. Niskie obwódki sadzi się w rozstawie 10–15 cm, żywopłoty średniej wielkości – 20–40 cm, a żywopłoty wysokie i swobodnie rosnące – 0,5–1,5 m. Rośliny sadzi się wzdłuż rozciągniętego sznura w wykopanym rowku lub w pojedynczych dołkach.
-
Cięcie żywopłotów o liściach sezonowych
W pierwszym roku po posadzeniu drzewa i krzewy żywopłotowe zrzucające liście na zimę, należy przyciąć wczesną wiosną. Krzewy słabo rozgałęzione przycina się nisko, 10–15 cm nad ziemią, aby ułatwić im przyjęcie się i rozkrzewienie od podstawy. Rośliny silnie rozkrzewione można ciąć nieco wyżej (30 cm). Krzewy wolno rosnące (np. berberys Thunberga ’Atropurpurea Nana’, tawuła japońska ’Nana’) należy przycinać bardzo ostrożnie.
-
Cięcie żywopłotów zimozielonych
Żywopłoty z roślin iglastych o regularnych koronach stożkowych czy kolumnowych nie wymagają formowania w kilku pierwszych latach po posadzeniu. Żywopłoty z krzewów liściastych zimozielonych przycina się wiosną przed ruszeniem wegetacji i latem po zakończeniu wzrostu.
-
Jak założyć żywopłot – technika cięcia
Młode przyrosty żywopłotu przycina się nożycami ręcznymi lub mechanicznymi. Nieco grubsze pędy można wycinać sekatorem dwuostrzowym. Pędy o twardym drewnie lepiej przycinać sekatorem jednoostrzowym, ustawiając ostrze do środka krzewu.
-
Dalsza pielęgnacja
- W drugim roku po posadzeniu można zwiększyć nawożenie dobrze ukorzenionych krzewów strzyżonych. Stosuje się nawozy wieloskładnikowe w ilości 150–200 g/10 m2, w 2–3 dawkach, w odstępach miesięcznych od marca do końca czerwca.
- Żywopłoty formowane z roślin zrzucających liście na zimę mogą być cięte tylko raz w sezonie, w drugiej połowie czerwca lub na początku lipca. Jeśli zależy nam jednak na utrzymaniu idealnego kształtu, wówczas wykonuje się dwa lub nawet więcej cięć w sezonie, skracając przyrosty na około 10 cm.
- Żywopłoty z roślin iglastych i liściastych zimozielonych przycinana się dwa razy w roku: wiosną przed ruszeniem wegetacji oraz latem po zakończeniu wzrostu.
- Pielęgnacja żywopłotów swobodnie rosnących ogranicza się do koniecznych cięć sanitarnych.
Inni czytali również:
Letnie cięcie żywopłotów, drzew i krzewów ozdobnych
Wiśnie i oryginalne krewniaczki
Czy sąsiedztwo iglastych krzewów wpływa na wzrost warzyw?
Zupa krem z dyni i papryki – przepis
Rośliny odstraszające szkodniki
Róże rabatowe – wybór i pielęgnacja
Mały przedogródek – inspiracje
Źródło: miesięcznik „Mój Ogródek”
Fot. Shutterstock.com