Groźne gatunki roślin obcego pochodzenia

Większość gatunków obcego pochodzenia jest sadzona jako rośliny ogrodowe.

Przekazywane są nierzadko ,,po sąsiedzku”, często odporne np. na suszę i słabe gleby, sadzone chętnie tam, gdzie inne gatunki nie chcą rosnąć. Jednak wkrótce pojawiają się inne kłopoty, bowiem rośliny przeniesione poza obszar naturalnego ich występowania, mogą wyrządzić wiele szkód.

Liczne gatunki obcego pochodzenia są niebezpieczne, ponieważ skutecznie wypierają w nowym środowisku gatunki rodzime i nierzadko powodują degradację siedliska naturalnego.

Polecamy e-booki w naszym sklepie:

• Bioróżnorodność
• Ogródkowe inspiracje
• Permakultura – ogród na nowe czasy
• Warto ściółkować 

 

Jakie gatunki roślin obcego pochodzenia są groźne?

Nie wszystkie obce gatunki stanowią zagrożenie dla flory rodzimej, ale są wśród nich szczególnie niebezpieczne, zagrażające bioróżnorodności, które określono jako inwazyjne. Gatunki obce mają różny stopień inwazyjności, w skali kraju lub lokalnie.

Lista gatunków inwazyjnych jest bardzo długa. W „Kodeksie dobrych praktyk” w zakresie postępowania z gatunkami obcymi w ogrodnictwie, wydanym przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska, znalazł się podział roślin uszeregowanych w 3 listach:

Lista nr 1 – to lista gatunków roślin obcych, które należy bezwzględnie unikać! Nie można ich kupić, przewozić ani przekazywać. W tej grupie znalazły się takie rośliny, jak: azolla drobna, moczarka delikatna, barszcz Mantegazziego i Sosnowskiego, bożodrzew gruczołowaty, grubosz Helmsa, kolcolist zachodni, kolczurka klapowana, niecierpek gruczołowaty i pomarańczowy, rdestowce, trojeść amerykańska, tulejnik amerykański.

Lista nr 2 – to gatunki inwazyjne, w przypadku których uzgodniono zakaz sprzedaży. Na liście znalazły się takie gatunki, jak: czeremcha amerykańska, klon jesionolistny, moczarka kanadyjska, nawłoć kanadyjska, wąskolistna i naga, świdośliwa kłosowa, tawuła kutnerowata.

List nr 3 – to lista roślin inwazyjnych wprowadzonych do sprzedaży, dla których zaleca się szczególne środki ostrożności, np. karty informacyjne. Do tej grupy należy: aronia śliwolistna, aster nowobelgijski, aster wierzbolistny, dąb czerwony, dereń rozłogowy, jesion pensylwański, kolcowój pospolity, kroplik żółty, łubin trwały, naparstnica purpurowa, orzech włoski, powojnik pnący, rdest wielokłosowy, robinia akacjowa, róża pomarszczona, słonecznik bulwiasty, smotrawa okazała, sumak octowiec, świdośliwa Lamarcka, tojeść kropkowana, wiązowiec zachodni, winobluszcz zaroślowy.

Kiedy nie pryskać środkami ochrony roślin?

Jak walczyć z groźnymi gatunkami roślin obcego pochodzenia?

Zwalczanie jest zwykle trudne – przetrwają kilka oprysków herbicydem, rozwiną się z kawałeczka np. korzenia, wytworzą tysiące nasion, kłączami przejdą pod kilkumetrowej szerokości asfaltową drogą, przebiją folię, wcisną się w najmniejszą szparę w murze… Dlatego tak ważna jest świadomość, że sadząc te rośliny, zwłaszcza na terenach poza miastem, przyczyniamy się pośrednio do niszczenia środowiska naturalnego!

Wskazówka dla roślin z listy 1 i 2:

• Usuwamy je mechanicznie lub chemicznie za pomocą herbicydów.
• Resztki trzeba starannie zniszczyć, w żadnym wypadku nie mogą znaleźć się wyrzucone – najlepiej je spalić w dozwolony sposób.
• W żadnym wypadku nie mogą trafić na kompost. Lepiej, by kompostowniki były zamknięte (na wypadek kiełkowania nasion).
• Przy wrzucaniu do pojemnika na odpady komunalne należy resztki zniszczyć, by nie wyrosły na wysypisku.
• Ewentualnie kłącza itp. można przed złożeniem odpowiednio rozdrobnić i wysuszyć, wtedy nie są już groźne.

Wskazówki dla roślin z listy 3:

• Należy ,,trzymać je pod kontrolą”, aby nie rozprzestrzeniły się poza przeznaczony teren.
• Ważne jest szczególnie likwidowanie w porę przekwitłych kwiatostanów i nasion, wykopywanie siewek, odrostów itp., terminowe koszenie trawników, kontrola przyogrodowych nieużytków.

 

Groźne gatunki roślin obcego pochodzenia – PAMIĘTAJ!

Wprowadzanie do środowiska lub przemieszczanie w środowisku przyrodniczym gatunków roślin inwazyjnych jest zabronione przez Ustawę o ochronie przyrody z 2004 roku. Natomiast w 2012 roku wprowadzono przepis, że import, posiadanie, prowadzenie hodowli, rozmnażanie i sprzedaż wielu roślin wymagają specjalnego pozwolenia Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska. Działania niezgodne z ustawami skutkują odpowiedzialnością karną.

Groźne rozprzestrzenianie się

Przyczyn ich niekontrolowanego rozprzestrzeniania się jest wiele:

1. Zmiany klimatyczne, a zwłaszcza ocieplenie klimatu, które pozwala coraz większej liczbie gatunków z cieplejszych rejonów Ziemi zimować bez szwanku, kwitnąć i owocować.
2. Brak wrogów pozwala im się dobrze rozwijać i rozmnażać. Wysoka tolerancja na niesprzyjające warunki ekologiczne sprawia, że szybko zajmują nowe tereny.
3. Działalność człowieka, czyli świadome ich sprowadzanie, a następnie uprawa, zarówno w celach przemysłowych (rośliny energetyczne), i jako rośliny ozdobne.
4. Niektóre trafiły przez przypadek zamieszane w nasionach lub niepostrzeżenie ,,uciekły” z ogrodów botanicznych i arboretów.

 

WARTO WIEDZIEĆ!

Wiele z roślin inwazyjnych jest wybitnie żywotna. Ocenia się, że straty z powodu gatunków inwazyjnych w gospodarce krajów UE wynoszą ok. 12 mld rocznie.

 

Inni czytali także:

Datura (brugmansja) – uprawa i pielęgnacja

Roślinne filtry powietrza

Kiedy sadzić rośliny w ogrodzie? Kalendarz sadzenia

Bakterie w organizmie człowieka – te dobre i złe

 

 

Źródło: miesięcznik „Mój Ogródek”

Fot. Shutterstock.com