Wiosenne surówki i inne potrawy z nietypowych roślin
Niektóre chwasty mogą być pożyteczne, wykorzystuje się je w kuchni do past, koktajli i innych potraw, jako źródło witamin i soli mineralnych. Także jako składniki na wiosenne surówki.
Rośliny takie jak: pokrzywa, mniszek lekarski, krwawnik, podbiał, gwiazdnica, stokrotka, komosa biała (lebioda) to dla większości z nas chwasty, jednak dawniej były ważnym elementem codziennego, szczególnie wiosennego jadłospisu. Zdrowo i ciekawie można urozmaicić posiłki tymi roślinami.
Większość wyżej wymienionych roślin od wieków wchodzi w skład kuracji oczyszczających, mających na celu ożywienie przemiany materii po zimie. Posiadają one bogactwo witamin i soli mineralnych oraz różne substancje czynne decydujące o ich właściwościach leczniczych. Wszystkie te wiosenne gatunki, obok dużych wartości leczniczych, posiadają też walory smakowe i zapachowe, a stosowane regularnie, w niewielkich dawkach, nie tylko urozmaicają smak potraw, ale sprzyjają obiegowi krwi, ułatwiają i przyśpieszają trawienie, pomagają organizmowi usuwać złe produkty przemiany materii. Można z nich przyrządzać surówki, sałatki, masła ziołowe, pasty twarogowe i jajeczne, zimne sosy, dodawać do zup jarzynowych, koktajli warzywnych.
Zasady zbioru roślin z przeznaczeniem do kuchni
- Zbieramy tylko te gatunki roślin, które znamy z miejsc nieskażonych.
- Zbieramy tylko te części roślin, które chcemy wykorzystać, najlepiej młode, w ilości nam potrzebnej.
- Wszystkie zioła przed spożyciem należy sparzyć wrzącą wodą.
Gatunki roślin do wykorzystania w potrawach
Babka lancetowata
Świeże, młode liście nadają się do sałatek, zup jarzynowych, ziołowych sosów, sałatek z warzyw liściowych. Zmiksowane i rozcieńczone wodą stanowią bardzo odżywczy i orzeźwiający napój.
Bluszczyk kurdybanek
Liście są lekko korzenne w smaku, o przyjemnym zapachu, były popularną przyprawą w kuchni naszych prababek, podnosiły smak kartoflanki, jajecznicy, zapiekanek, past serowych, sałatek, gotowanych ziemniaków.
Gwiazdnica
Najsmaczniejsze są jej młode liście, o lekko ostrym, orzechowym smaku. Można je zbierać przez cały rok.
Lebioda
Jest znakomitym środkiem odżywczym, zawiera dużo łatwo przyswajalnego białka, żelaza i witamin. Części jadalne to liście, kwiaty i młode łodygi. Można je dodawać do wszystkich wiosennych zup, farszów, purée, a młode liście do sałatek.
Krwawnik
Młode liście krwawnika ułatwiają usuwanie szkodliwych produktów przemiany materii i zapobiegają tworzeniu się kamieni nerkowych. Mają gorzkawo-słonawy smak i w niedużych ilościach są znakomitym dodatkiem do sałatek i kanapek.
Mniszek
Liście mniszka działają oczyszczająco, wzmacniająco i odtruwająco. Aby pozbawić je goryczy, moczymy je pół godziny w zimnej osolonej wodzie. Dodaje się je do zup i sosów, omletów i placków. Wiosną powinny stanowić dodatek każdej sałatki i wiosennej surówki.
Podbiał
Świeże liście zawierają dużo witaminy C i mają właściwości oczyszczające krew, stąd też wskazane jest dodawanie ich do sałatek i wiosennych surówek, które dodatkowo wzbogacą swoim balsamiczno-żywicznym smakiem.
Pokrzywa
Liście należy zbierać przed kwitnieniem roślin. Sparzone wrzątkiem przestają parzyć. Doskonale nadają się do sałatek, twarożku, jogurtu. Liście są bogate w żelazo, inne sole mineralne i witaminy, oczyszczają organizm i wpływają wzmacniająco.
Stokrotka
Zawiera wiele witamin i soli mineralnych, a także substancje o działaniu przeciwzapalnym, łagodzącym kaszel. Do celów kulinarnych wykorzystuje się liście i koszyczki kwiatowe, które dodaje się do sałatek, zup o wyraźnym ziołowym smaku oraz do wszelkich tłustych potraw.
Inspiracje na wiosenne surówki, koktajle i pasty
Liście babki w cieście naleśnikowym
Przygotować ciasto naleśnikowe o konsystencji gęstej śmietany. Odstawić. Umyć i sparzyć młode liście, osuszyć. Pojedynczy liść oprószyć mąką, zanurzać w cieście, smażyć na rozgrzanym maśle. Podawać posypane cukrem pudrem lub z konfiturą.
Rzodkiewki z bluszczykiem
Pęczek rzodkiewek, ogórek, pęczek cebuli dymki, 2 łyżki posiekanych liści bluszczyku kurdybanku, 1 łyżka bardzo drobno posiekanych liści krwawnika, pół szklanki jogurtu naturalnego, 2 łyżki majonezu, sól, pieprz, szczypta cukru
Umyte rzodkiewki, ogórek i dymkę drobno pokroić, szczypiorek i pozostałą zieleninę posiekać. Wymieszać majonez z jogurtem i przyprawami, zalać sałatkę, posypać krwawnikiem.
Nasiona rzodkiewek w naszym sklepie
Pasta z gwiazdnicą
100 g masła, 100 g liści gwiazdnicy, 50 g startego chrzanu lub czosnku, 1 łyżeczka soku z cytryny, sól, pieprz, szczypta cukru
Miękkie masło utrzeć z cytryną, dodawać stopniowo chrzan (czosnek) i posiekane liście gwiazdnicy. Doprawić, schłodzić w lodówce. Pastę można spożywać jako dodatek do mięs i kanapek.
Odżywczo-oczyszczający koktajl
Garść młodych liści krwawnika lub 10 młodych liści mniszka, 2 szklanki jogurtu lub kefiru, 1 łyżka miodu
Wszystko razem zmiksować, pić 2 razy dziennie przez 2 tygodnie.
Wiosenna surówka z podbiałem
Szklanka młodych liści podbiału i pokrzywy, pęczek cebuli dymki, 3–4 łodygi selera naciowego, 1–2 marchwie, 2 łyżki liści czosnku niedźwiedziego lub młodych liści czosnku (niekoniecznie). Sos: 3–4 łyżki oleju lnianego, 2 łyżki soku z cytryny, 1 łyżka wody, 2 ząbki czosnku, sól, pieprz, 1 łyżeczka miodu.
Zmiażdżony czosnek rozetrzeć z solą, wymieszać z pozostałymi składnikami, schłodzić. Wszystkie liście posiekać, marchew zetrzeć na tarce z jarzynowej. Obrane łodygi selera i dymkę drobno pokroić. Wszystko razem wymieszać, polać sosem, posypać liśćmi czosnku.
Większość składników (nasiona) do tej wyśmienitej wiosennej surówki można skompletować w naszym sklepie:
Wiosenna surówka ze stokrotką
Szklanka młodych liści stokrotki i kilka kwiatów, pół szklanki liści podbiału, marchew, winne jabłko. Sos: 2 łyżki soku z cytryny, 3 łyżki oleju lnianego, sól, pieprz, 1 łyżeczka miodu, pół łyżeczki musztardy.
Składniki sosu wymieszać. Marchew i jabłko zetrzeć na tarce jarzynowej, połączyć z posiekanymi liśćmi, polać sosem, wymieszać, posypać kwiatami.
Zachęcamy do zapoznania się z innymi, nie mniej ciekawymi propozycjami wykorzystania warzyw, owoców oraz innych roślin w kuchni:
Źródło miesięcznik „Mój Ogródek”
Fot. Shutterstock.com