Uprawa pod osłonami – problemy z glebą

Jeśli w ubiegłym roku pojawiły się problemy z przyjęciem rozsady lub system korzeniowy roślin nosił objawy choroby – trzeba zacząć działać, bo to oznacza, że gleba pod osłonami ma problemy.

Intensyfikacja jednorodnych upraw pod osłonami często prowadzi do nagromadzenia patogenów glebowych. Gleba staje się wtedy źródłem chorób.

Upraw pod osłonami – przyczyny problemów z glebą

• Jedną z głównych przyczyn słabego wzrostu roślin oraz pogorszenia ich zdrowotności jest zły stan gleby. W tunelach i szklarniach uprawia się gatunki o podobnych wymaganiach pokarmowych, a ze względu na ograniczoną przestrzeń, rośliny często wracają na to samo miejsce. Sprzyja to wyczerpywaniu się z gleby niektórych składników pokarmowych i nagromadzeniu szkodników i chorób specyficznych dla uprawianych roślin.
• Często przyczyną pogorszenia jakości gleby jest zasolenie –podwyższona zawartość sodu (Na) oraz innych związków tzw. balastowych, wprowadzanych do gleby wraz ze słabej jakości nawozami (o niskiej zawartości procentowej składników pokarmowych).
• Podwyższonej koncentracji soli w badanym podłożu nie należy bagatelizować, ponieważ wpływa niekorzystnie na strukturę gleby. Może to znacznie ograniczać zdolność pobierania wody i związków mineralnych. Zniszczona struktura gleby powoduje złe warunki powietrzno-wodne, które sprzyjają rozwojowi chorób odglebowych.

• Uprawa pomidorów lub papryki po sobie przez kilka lat osłabia ich plonowanie

Jak zapobiegać problemom z glebą?

Ważnym elementem zapobiegawczym problemom uprawy pod osłonami jest systematyczna kontrola gleby. Podstawowa analiza na zawartość makroelementów (P, K i Mg) oraz sprawdzenie odczynu (pH) i zasolenia (EC), mogą pomóc w ustaleniu przyczyny problemów pojawiających się w uprawie.

Skutki zasolenia można łagodzić, wprowadzając do gleby materię organiczną. Odpowiedni tu będzie torf wysoki, czysty – bez składników pokarmowych. Przekopany z glebą poprawi strukturę i właściwości sorpcyjne.

Spodoba Ci się także 

Niskie osoby dla warzyw 

Uprawa warzyw pod osobami – zalety 

Czyszczenie szklarni i osłon 

Pomidory jesienią – przedłużona uprawa 

Sposoby na zdrową glebę pod osłonami

Występowanie chorób odglebowych można ograniczać stosując właściwy płodozmian i zachowując odpowiednią higienę urządzeń. Planując następstwo roślin po sobie, należy:

1. Unikać powtarzania gatunków należących do tej samej rodziny (np. ogórek–cukinia–arbuz czy pomidor–papryka–bakłażan).
2. Wybierać na przemian rośliny o różnej głębokości korzenienia się (np. cebula, rzodkiewka, rzeżucha, szpinak, a po nich: burak, kalarepa, kapusta).
3. Dokładnie myć i czyścić osłony oraz urządzenia stosowane wewnątrz tuneli i szklarni tj. pojemniki i narzędzia wykorzystywane do pielęgnacji roślin.

Zdarza się jednak, że jest to działanie niewystarczające i trzeba usunąć czynniki chorobotwórcze. Za więdnięcie rozsady i słaby wzrost roślin, odpowiadają najczęściej patogeny grzybowe z grupy Fusarium, uszkadzające system korzeniowy. Dlatego bezpiecznym, choć pracochłonnym zabiegiem jest wymiana gleby (usunięcie warstwy ok. 20 cm). Taka wymiana wymaga uzupełnienia podłoża, które zapewni optymalne warunki dla roślin.

Inny sposób to odkażanie termiczne, polegające na podniesieniu temperatury gleby (podłoża) parę wodną do 70–95ºC przez 15–20 minut. W temperaturze powyżej 55ºC niszczone są nasiona chwastów i nicienie; powyżej 70ºC giną grzyby bez form przetrwalnych; przy 82ºC giną również przetrwalniki grzybów i bakterie chorobotwórcze, a w 95ºC niektóre wirusy.

Do odkażania podłoża wykorzystuje się kocioł do parowania ziemniaków (tam wsypujemy glebę) lub wielki garnek ustawiony nad gotującą się wodą.

Uwaga!

Wysoka temperatura, której poddawana jest gleba powoduje znaczny wzrost zawartości azotu amonowego. Azot w tej formie jest łatwo dostępny dla roślin i może być pobierany w nadmiernych ilościach, które (zwłaszcza w pierwszych fazach wzrostu) mają działanie toksyczne. Dlatego odkażona wysoką temperaturą gleba musi „poczekać” co najmniej miesiąc, zanim będzie można w niej uprawiać rośliny.

Ponieważ wysoka temperatura niszczy wszystkie mikroorganizmy (i te pożyteczne), po ok. 30 dniach od zabiegu, wzbogaca się glebę w pożyteczną mikroflorę. Świetnie nadaje się do tego dojrzały kompost, także i tzw. startery do kompostu, zawierające szczepy przyjaznych bakterii i grzybów. W sklepach ogrodniczych mamy bogatą ofertę preparatów na bazie tych drobnoustrojów.

 

Fot. Shuterstock.com

źródło: miesięcznik „działkowiec”