Naturalne użyźniacze gleby. Co, jak i kiedy stosować?
Jakie są naturalne użyźniacze gleby? Jak i kiedy je stosować?
Substancja organiczna gleby to najważniejszy jej składnik. Wpływa na właściwości fizyczne, chemiczne i biologiczne gleb. Co jest źródłem materii organicznej?
Materia organiczna obecna w glebie utożsamiana jest najczęściej z próchnicą. W glebie obok swoistych substancji próchnicznych (humusowych) występują tez tzw. substancje nieswoiste, stanowiące około 10–15% glebowej materii organicznej. Są to np.: węglowodany, lignina, białka, aminokwasy, garbniki. Organiczną frakcję gleby stanowią także nierozłożone tkanki roślin i zwierząt (nie jest to jednak próchnica glebowa).
Polecamy e-booki dostępne w naszym sklepie:
Sprawdź też kompostowniki w naszej ofercie! Wśród nich między innymi:
Wpływ materii organicznej na glebę
- Właściwości fizyczne
Materia organiczna wpływa na strukturę gleby. Ma właściwości sklejania jej cząstek w większe agregaty, tworząc pożądaną strukturę gruzełkowatą (poprawa stosunków wodno-powietrznych). Jest to korzystne zarówno dla gleb piaszczystych (zwiększanie zwięzłości), jak i cięższych (napowietrzenie). Związki próchniczne mają wysoką pojemność wodną, zmniejszając tym samym zagrożenie suszą, co jest cenne głównie dla gleb piaszczystych. Gleba staje się ciemniejsza, poprawiają się jej właściwości termiczne (szybsze ogrzewanie wiosną, a dłużej ciepła jesienią), co wydłuża okres wegetacji roślin.
- Właściwości chemiczne
Pierwiastki zatrzymywane w kompleksie sorpcyjnym przez związki próchniczne mogą być z niego uwalniane do roztworu glebowego, w miarę zapotrzebowania roślin, dla których są bezpośrednio dostępne. Czasowe magazynowanie składników chroni je przed wymywaniem (także te wprowadzone z nawozami. Związki próchniczne stabilizują odczyn gleby, zapobiegając uwstecznianiu się składników pokarmowych (tworzą się formy przyswajalne). Rośliny mniej pobierają metali ciężkich (np. kadm, ołów).
Materia organiczna to też źródło składników pokarmowych. Część związków próchnicznych w glebie ulega rozkładowi i rośliny mogą wykorzystać pierwiastki budujące próchnicę (zwłaszcza azot i fosfor). Materia ta ma zdolność wiązania jonów glinu, pojawiających się w dużych ilościach w glebach kwaśnych i zaburzających rozwój systemu korzeniowego roślin.
- Właściwości biologiczne
Związki próchniczne w glebie to m. in. witaminy, hormony roślinne, antybiotyki, czyli substancje bezpośrednio regulujące aktywność organizmów żywych, np. pożytecznych bakterii z rodzajów Azotobacter i Nitrosomonas i wielu innych mikroorganizmów glebowych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania gleby.
Naturalne użyźniacze gleby
Źródłem materii organicznej są nawozy naturalne, głównie obornik, nawozy zielone, kompost oraz preparaty humusowe.
- Oborniki mają skład uzależniony od materiału, z jakiego powstały. Obornik kurzy (kurzak) zawiera duże ilości azotu i wapnia (są dobrze rozpuszczalne). Działa bardzo szybko, należy stosować go ostrożnie lub mieszać z innymi typami oborników. Dawka kurzaka na 1 m2 gleby – 1,5–2 kg.
Granulowany i suszony obornik są bardziej skoncentrowane. 1 kg granulatu odpowiada około 4 kg świeżego obornika. Dawki suszonego obornika wynoszą 0,5–1 l/m² gleby, a granulowanego – 0,15–0,25 l/m2 lub 100–200 g/m2 gleby.
Oddziaływanie obornika na żyzność gleb
- Kompost można stosować na wszystkich typach gleb i zasilać nim rośliny niemal wszystkich gatunków, poza gatunkami kwasolubnymi. To najtańszy i najlepszy nawóz organiczny, który uzyskujemy na każdej działce w kompostownikach.
- Nawozy zielone są bardzo ważnym składnikiem utrzymania właściwości gleby, zawartości próchnicy i składników pokarmowych. Rośliny do przekopania na nawóz zielony uprawiane są jako przedplony i poplony. Rośliny bobowate dodatkowo dostarczają glebie azotu.
- Preparaty humusowe to naturalne użyźniacze są szczególnie pożądane i efektywne na glebach ubogich w próchnicę. Ich roztworami opryskuje się glebę, sypkie rozsiewa się. Stosowane są przedsiewnie, jak i pogłównie – w gruncie i pod osłonami.
Inni czytali / oglądali również:
Wybieramy nasiona warzyw – Elżbieta Jędrszczyk (27.01.2022) – wideo
Uprawa pod osłonami – problemy z glebą
Rodzaje kompostowników ogrodowych
Dżdżownice mile widziane w ogrodzie
Uprawa roślin w skrzyniach – jakie podłoże przygotować?
Korzyści płynące z prac ogrodniczych na działce
Źródło: miesięcznik „Działkowiec”
Fot. Shutterstock.com