Kompost pod warzywa

Warzywa odznaczają się wysokimi wymaganiami pokarmowymi. Aby je pokryć, należy zastosować nawożenie, najlepiej organiczne. Obecnie, oprócz trudno dostępnego obornika, coraz częściej stosuje się kompost pod warzywa. Wykonany samodzielnie jest najtańszym i najlepszym nawozem: dostarcza wielu substancji odżywczych, korzystnie wpływa na strukturę gleby i stosunki wodno-powietrzne. Dodatkowo już sama obecność substancji organicznej przeciwdziała zasoleniu gleby, na które jest wrażliwa np. fasola lub seler.

Różne wymagania warzyw a nawożenie kompostem  

Uprawa niektórych gatunków warzyw może zakończyć się sukcesem tylko na glebie uprzednio nawożonej wysoką dawką obornika lub kompostu. Natomiast warzywa korzeniowe niekorzystnie zareagują na świeże zasilanie materią organiczną – będą się rozwidlać i gorzej przechowywać, wobec czego należy je uprawiać w drugim roku po zastosowaniu kompostu.  

Niektóre gatunki warzyw (pomidor, fasola) w zależności od uprawianych typów będą wymagały różnych stanowisk. Fasola karłowa, szparagowa oraz pomidory karłowe ze względu na płytki system korzeniowy wymagają bardziej zasobnego stanowiska. Fasola tyczna i pomidory wysokorosnące mogą być uprawiane zarówno w I, jak i II roku po nawożeniu organicznym, decydującą rolę odgrywa klasa gleby. Z pewnością jednak warzywa te będą wdzięczne za dawkę próchnicy i zareagują zwyżką plonu.  

W uprawie czosnku ozimego kompost należy dać pod przedplon. Jesienią powinno się natomiast nawieźć grządkę, na której wczesną wiosną w roku następnym będzie sadzony czosnek jary. Warzywa wieloletnie (szczaw, rabarbar, szparag, szczypiorek, chrzan) są wyłączone z płodozmianu, więc dobrze jest podać nawóz podczas sadzenia. Podstawą późniejszych, obfitych zbiorów będzie zasilanie ich co 2–3 lata dojrzałym kompostem, np. podczas wzruszania gleby. 

Kompost pod warzywa – kiedy i jak nawozić?

• W porównaniu do obornika, z dobrze przygotowanego kompostu szybciej uwalniane i pobierane są składniki odżywcze. Dzięki temu kompost pod warzywa można stosować właściwie w każdym czasie. Najbardziej odpowiednią porą do nawożenia w pełni dojrzałym kompostem jest okres późnej jesieni lub wczesnej wiosny podczas zakładania grządek lub rabat.  
• Zleżały kompost należy równomiernie rozsypać i płytko wymieszać z górną warstwą gleby (w pobliżu głównej masy korzeni). Na glebach ciężkich głębokość przekopywania nie powinna przekraczać 10 cm, a na lekkich 20 cm. Na 1 m2 powinno przypadać 4–8 kg kompostu w zależności od zasobności podłoża. Podczas zasilania roślin w okresie wegetacji bezpieczniej jest zastosować tzw. wyciąg kompostowy, nie narażając roślin na uszkodzenia korzeni podczas przekopywania. Dodatkowo przed siewem i sadzeniem roślin zaleca się stosować dodatek przesianego kompostu w rowki lub dołki.  

• Kompost jest świetnym komponentem mieszanek do uprawy roślin. Ziemię pod wysiew nasion można sporządzić we własnym zakresie mieszając ze sobą: dojrzały kompost, piasek (najlepiej gruboziarnisty) i standardową ziemię ogrodową w proporcji 1:3:5. W uprawie drzew i krzewów owocowych najczęściej stosuje się kompost gniazdowo podczas sadzenia, pod młode rośliny.  
• Do ściółkowania można wykorzystać wyłącznie kompost świeży, tj. wpół rozłożony (3–4 miesiące od założenia pryzmy). Takim materiałem ściółkuje się najczęściej rośliny wieloletnie. Można też wykorzystać go do okrycia róż na zimę.  
• Jeśli dysponujemy dużą ilością niedojrzałego kompostu z dobrym skutkiem stosuje się tzw. kompostowanie powierzchniowe. W tym celu rozrzuca się go niewielką warstwą na przyszłą grządkę i dodatkowo przykrywa cienką warstwą mulczu organicznego, np. skoszoną trawą (zapobiega działaniu słońca i silnym opadom). Przebiegające nadal procesy rozkładu w surowym kompoście ożywią glebę, a po kilku miesiącach można już wejść z uprawą.

Warzywa uprawiane w I i w kolejnych latach po zastosowaniu kompostu

Źródło: miesięcznik „działkowiec”

Fot. Shutterstock.com