Chryzantemy zimujące w ogrodzie

W większości oferowane  jesienią chryzantemy nie nadają się do uprawy gruntowej, gdyż nie zimują dobrze w naszym klimacie. Są jednak mrozoodporne odmiany, które nadają się do uprawy w ogrodzie.

Chryzantemy uprawiane w ogrodach wywodzą się przede wszystkim od złocienia ogrodowego (Dendranthema indicum) i chryzantemy wielkokwiatowej (D. grandiflora), chociaż w pracach hodowlanych wykorzystywane są również inne gatunki, głównie pochodzące z Chin i Japonii. Ich asortyment może jest nieco mniejszy niż tych niezimujących w gruncie, ale i tu jest w czym wybierać. Znajdzie się odmiany w przeróżnych kolorach, o kwiatach pojedynczych, półpełnych, pełnych. Często odmiany o drobnych kwiatach uchodzą za najbardziej mrozoodporne. Ich kwiaty są dodatkowo bardziej odporne na często występujące jesienne deszcze i mniej uginają się pod ich ciężarem.

Polecane odmiany zimujących chryzantem

Nazwa	Kwiaty	Termin kwitnienia	Wysokość w cm
’Madonna’	białe, pełne, duże	od X	100
’Clara Curtis’	różowe, pojedyncze	od VIII	70
’Mary Stoker’	różowokremowe, pojedyncze	od IX	60
’Rokoko’	różowe, pełne	od X	40
’Rozina’	różowofioletowe, pełne	od IX	30
’Rubra’	różowe, pełne	od k. IX	60
’Pompon’	żółte,  pełne, małe	od VIII	40
’Starlet’	żółte, półpełne, łyżeczkowate	od k. VIII	40
’Dernier Soleil’	złocisto-momarańczowa	od X	80
’Bella Orange’	złocisto-pomarańczowe, pełne	od IX	80
’Nicol’	ceglaste, półpełne	od X	50
’Pipi’	pomarańczowe, pełne, małe	od IX	30
’Barbarossa’	czerwone, pełne	od X	60
’Carmen’	czerwone, pełne, duże	od k. IX	50
’Duchess of Edinburgh’	czerwone, pełne	od VIII	80
’Cinderella’	bordowe, pełne	od IX	70
’Monaco’	bordowe, pełne	od poł. X	30
’Skandynawska’	bordowofioletowe, pełne, duże	od poł. X	150

 

Jak aranżować chryzantemy w ogrodzie?

Złocienie, ze względu na szeroką skalę barw kwiatów i jesienną porę kwitnienia, stanowią doskonały materiał na rabaty bylinowe. Większość odmian kwitnie od VIII do przymrozków, wydając masę przepięknych kwiatów w różnych odcieniach, dzięki czemu sprawiają, że ogrody jesienią nabierają wspaniałych barw. Niskie odmiany można zastosować na obwódki, a wyższe – w tle rabaty. Warto podkreślić, iż mimo, że chryzantemy kwitną zwykle jesienią, to ich wegetacja zaczyna się wcześniej, więc nie tworzą latem pustych plam na rabacie. Kwitnące możemy również ścinać do wazonu – ich trwałość sięga nawet kilku tygodni.

Czego potrzebują?

Złocienie wymagają gleby żyznej, przepuszczalnej, gliniasto-piaszczystej, najlepiej z dodatkiem kompostu lub obornika. Dobrze rosną w miejscach ciepłych, słonecznych, z glebą wilgotną, dobrze zdrenowaną i lekko przesychającą latem. Bardzo ważne jest, by podłoże było dobrze zdrenowane, gdyż nadmiar wody, szczególnie w okresie zimy, prowadzi do gnicia i obumierania roślin. Szczególnie groźne są dla nich też wiosenne przymrozki, gdyż złocienie szybko rozpoczynają wegetację. Są to rośliny krótkowieczne, dlatego co 2–3 lata powinno się je odmłodzić – wiosną wykopać, podzielić i posadzić na nowe miejsce.

Sadzenie chryzantem

Chryzantemy w ogrodzie można sadzić już wiosną, gdy tylko minie ryzyko przymrozków, ale zwykle w tym czasie ciężko je kupić. Najczęściej w sprzedaży pojawiają się już kwitnące egzemplarze pod koniec lata i jesienią. Należy pamiętać, iż większość odmian sprzedawanych na przełomie X i XI nie zimuje u nas w gruncie, więc będą tylko sezonową ozdobą. Zresztą listopad to już późny czas na to, by sadzić rośliny do gruntu, gdyż zależnie od temperatury na zewnątrz, mogą nie zdążyć się przyjąć. Najlepiej więc zrobić to do końca lata lub wczesną jesienią. Młode rośliny warto posadzić tak głęboko, by korzenie były przykryte co najmniej 5-centymetrową warstwą podłoża.

 

Zabezpieczanie na zimę

W pierwszym roku po posadzeniu chryzantemy wymagają okrycia na zimę. Po pierwszych przymrozkach trzeba przyciąć część nadziemną tuż przy ziemi i przykryć, najlepiej stroiszem (gałązkami drzew iglastych) lub innym materiałem zabezpieczającym przed mrozem. Raczej nie należy okrywać ich liśćmi, bo to może spowodować gnicie roślin i zwiększyć ryzyko wystąpienia chorób grzybowych.

Rozmnażanie chryzantem 

Oprócz podziału, najbardziej popularną metodą rozmnażania jest sadzonkowanie chryzantem. Sadzonki pędowe pobiera się w kwietniu-maju. Ukorzeniają się łatwo, najlepiej w temperaturze 15–20°C, w ciągu 15–20 dni. Po ukorzenieniu przesadzamy je do małych doniczek, a pędy uszczykujemy. Zabieg ten warto powtórzyć jeszcze dwukrotnie w ciągu sezonu, dzięki temu uzyskamy dobrze rozkrzewione okazy, które zakwitną jesienią.

Fot Shutterstock.com

Źródło miesięcznik “Mój Ogródek”

Rośliny słabo zimujące

 

Sadzenie roślin cebulowych jesienią (a niekiedy późnym latem)