Katalpa – wymagania, odmiany, aranżacja
Katalpy, zwane inaczej surmiami to drzewa sadzone najczęściej ze względu na atrakcyjny pokrój, okazałe liście oraz efektowne, dzwonkowate kwiaty.
Na świecie występuje około 10 gatunków tych drzew, rosnących głównie w Ameryce Północnej i Azji. W Polsce najczęściej spotykana jest surmia bignoniowa (Catalpa bignonioides), która wyróżnia się olbrzymimi, sercowatymi liśćmi, osiągającymi nawet 25 cm długości i 15 cm szerokości. Rozwijają się one stosunkowo późno, bo w maju, a nawet w czerwcu i gęsto pokrywają wszystkie pędy.
Co ciekawe, katalpa zrzuca je jesienią niemal wszystkie na raz w ciągu kilku dni. Latem uwagę zwracają zebrane w wiechy kwiaty – białokremowe, z żółtą gardzielą i fioletowymi kropkami. Interesujące są również owoce – mają kształt długich, cienkich strąków i utrzymują się na drzewie długo po opadnięciu liści, niekiedy także w zimie.
Wymagania
Aby jednak katalpa w pełni mogła zaprezentować swoją niebagatelną urodę, wymaga spełnienia pewnych warunków środowiskowych. Poza ciepłym, słonecznym i osłoniętym stanowiskiem, potrzebuje również lekkiego, przepuszczalnego, żyznego i raczej suchego podłoża, o odczynie lekko zasadowym lub obojętnym. Nie będzie dobrze rosła na glebach ciężkich, gliniastych i podmokłych. Surmie, szczególnie w młodym wieku, nie są w pełni mrozoodporne.
Dlatego przez kilka pierwszych lat wskazane jest osłanianie pnia na okres zimy włókniną lub słomianymi matami. Dobrze jest również wyściółkować ziemię przy podstawie drzewa (zapobiega to także parowaniu i wysuszaniu gleby). Katalpa nie wymaga cięcia, z wyjątkiem gałęzi uszkodzonych po zimie lub uschniętych.
Katalpa – odmiany
Do niewielkich ogródków lepiej jest wybierać odmiany, które zajmują niewiele miejsca. Jedną z nich jest ’Nana’ osiągająca 3–5 m wysokości. Niestety, nie wytwarza ona kwiatów, a co za tym idzie – również oryginalnych, strąkowych owocostanów. Nadrabia jednak zwartym i uroczym pokrojem korony. Najczęściej szczepi się ją na wysokim pniu i kształtuje nieduże drzewko.
Ciekawą i bardzo popularną odmianą jest osiągająca podobne rozmiary ’Aurea’ o bladożółtych, aksamitnych liściach oraz ładnej, zaokrąglonej koronie. Wytwarza ona kwiaty, które są duże, białe z fioletowoczerwonymi i żółtymi cętkami. Zebrane są w wiechowate kwiatostany i pojawiają się w VI–VII.
Katalpa – aranżacja i zastosowanie
Katalpy najlepiej prezentują się w nasadzeniach pojedynczych, w których ich regularne, okrągłe korony tworzą atrakcyjne punkty widokowe. Szczególnie kontrastowy efekt daje odmiana ’Aurea’ na tle ciemnej zieleni. Może być sadzona pojedynczo lub w zestawieniach barwnych z innymi drzewami lub wysokimi krzewami. Surmie dobrze też sprawdzają się w szpalerach np. wzdłuż ścieżek i chodników, a także w kącikach wypoczynkowych, gdzie oprócz dekoracji mogą stworzyć miły, ocieniony zakątek, zapewniający w gorące, letnie popołudnia upragniony cień. Formy krzaczaste surmii mogą też stanowić tło rabat lub być sadzone w kompozycjach z innymi krzewami lub bylinami.
Inni czytali również:
Aranżacja altanki w ogrodzie – roślinna oprawa
Zakątek w ogrodzie z pachnącymi roślinami
Krzewy owocowe łatwe w uprawie
Sprawdź, co w bieżącym wydaniu miesięcznika „działkowiec”
Źródło: miesięcznik „działkowiec”
Fot: Shutterstock.com. T. Ciesielski, L. Sokołowska